جرم سرقت:
امروزه جرم سرقت یکی از مهمترین جرائمی است که علیه اموال و مالکیت اشخاص میباشد.
در قانون مجازات اسلامی سرقت، به شرح ذیل تعریف شده است :
« سرقت عبارت است از ربودن مالی که متعلق به غیر باشد. »
با توجه به تعریف فوق در جرم سرقت بایستی عناصری در کنار هم باشند. در واقع این جرم دارای ارکانی است که به آنها خواهیم پرداخت:
در جرم سرقت حتما بایستی عمل ربایش صورت گرفته باشد اما آیا هر عمل ربایشی ، سرقت محسوب میشود؟
یقینا هر عمل ربایشی سرقت محسوب نمیشود شرایط زمانی و مکانی ، و شرایط خاص حاکم بر عمل از جمله شرایطی میباشد که تاثیر در عنوان بزه سرقت دارند که ممکن است آن را از عنوان جرم خارج سازد و یا باعث تحقق جرم سرقت گردد.
شی ء مورد سرقت باید مال باشد. در تعریف مذکور، مال عنوان شده است و منظور این است که آن شی مالیت و دارای ارزش مالی باشد. بنابراین چنانچه شخصی شیئی را از کسی سرقت کند که دارای ارزش های مالی و یا معنوی نباشد عنوان سرقت را ندارد.
مال مورد سرقت باید متعلق به دیگری باشد و این فعل و اقدام، بدون اذن مالک و یا دارنده حق مالکیت باید اتفاق افتاده باشد.
اما کدام جرم سرقت حدی و کدام تعزیری میباشد؟ منظور از سرقت حدی وتعزیری چه میباشد؟
چگونه سارق را شناسایی و نهایتاً با حکم قانونی او را توسط مامورین بازداشت کنیم؟ عناصر جرم سرقت چیست؟ تفاوت انواع سرقت بایکدیگر چیست؟
موسسه حقوقی بین المللی دفاع یاران با بهره مندی از تیمی متخصص در امور کیفری و وکیل شکایت کیفری و حقوقی آماده ارائه خدمات لازم در جهت موضوع بزه جرم سرقت میباشند.
نکته قابل توجه در مورد این گروه این است که در انجام موضوع مورد وکالت ، تمامی اقدامات بصورت مشورتی صورت میگیرد که این امر باعث حصول نتیجه مناسب برای موکلین و مراجعین گردیده است.
موسسه حقوقی بین المللی دفاع یاران متشکل از قضات بازنشسته دادگاه و دادگستری، وکلای پایه یک دادگستری، کارشناسان و مشاورین حقوقی ، با تجربه بسیار بالا متخصص در امور کیفری، وکیل شکایت کیفری، وکلای متخصص امور کیفری و… می باشند .
برای مشاوره حقوقی و پذیرش دعاوی کیفری به سایت موسسه حقوقی بین المللی دفاع یاران مراجعه فرمایید.
بررسی جرم سرقت:
موسسه حقوقی بین المللی دفاع یاران با توجه به قوانین کیفری و نظریه های مشورتی و عرف حاکم به شرح ذیل، کلیات و جزئیات جرم سرقت را بررسی کرده است.
قبلاً تعریف جرم سرقت را ارائه کردیم و عنوان داشتیم که سرقت عبارت است از ربودن مال متعلق به غیر است.
بررسی عناصر اصلی جرم سرقت:
برای اینکه جرم سرقت تحقق یابد وجود یکسری عناصر و شرایط لازم است ،که موسسه حقوقی بین المللی دفاع یاران به بررسی عناصر اصلی جرم سرقت که سه عنصر می باشند میپردازد.
برای تحقق جرم سرقت وجود سه عنصر اصلی یعنی عنصر مادی ، عنصر معنوی و عنصر قانونی الزامی است. چنانچه یکی از این سه عنصر وجود نداشته باشد جرم سرقت تحقق نیافته است و نمیتوان شخصی که عمل وی دارای این سه عنصر نمیباشد را تحت تعقیب کیفری قرار دارد.
عنصر مادی جرم سرقت:
عنصر مادی جرم سرقت در واقع همان فعل و عملی است که موجب برداشتن مال میشود، سارق بدون اذن مالک و بدون اینکه حق مالکیت داشته باشد مبادرت به بردن مالی میکند که متعلق به دیگری است. در عنصر مادی شخص همان عمل فیزیکی یعنی برداشتن وجابه جایی آن را انجام داده است .
عنصر معنوی جرم سرقت :
عنصر معنوی جرم سرقت، متفاوت با عنصر مادی آن است. منظور از عنصر معنوی همان قصد ارتکاب جرم است که علاوه بر سوء نیت عام در جرم سرقت، وجود سوء نیت خاص نیز ضروری میباشد. در جرم سرقت وجود قصد سرقت ، یعنی قصد ربودن و برداشتن مال دیگری باید وجود داشته باشد اما این قصد ربودن، به تنهایی کفایت نمی کند و فرد علاوه بر قصد، باید نسبت به جرم بودن این عمل و نیز نسبت به اینکه اقدام به بردن و ربایش مال غیر نموده، علم داشته باشد.
نکته ای باید بدان توجه کرد این است که، این جرم دارای جنبه عمومی نیز میباشد چرا که با این سرقت ضمن تاثیرات منفی بر تفکر اشخاص جامعه، ارزش های عمومی دیگری را نیز خدشه دار کرده است، لذا وجود عنصر معنوی در جرم سرقت ضروری میباشد.
عنصر قانونی جرم سرقت :
عنصر قانونی جرم سرقت، باتوجه به اصل قانونی بودن جرم و مجازات برای همه جرایم ازجمله جرم سرقت شناخته میشود. یعنی در قانون باید عملی جرم شناخته شود و قانونگذار آن را جرم دانسته باشد تا قابلیت مجازات و پیگیری داشته باشد.
عنصر قانونی جرم سرقت ، در قوانین جزایی وجود دارد که در قانون مجازات اسلامی به این جرم و شرایط تحقق و مجازات آن اشاره شده است.
جرم سرقت به دو نوع حدی و تعزیری تقسیم میشود :
جرم سرقت حدی :
برای تحقق جرم سرقت حدی شرایط خاصی وجود دارند، لذا تا هر یک از آن شرایط در کنار هم نباشد، سرقت حدی معنایی پیدا نخواهد کرد.
قانونگذار برای تحقق سرقت حدی بیش از 12 شرط را تصریح نموده که بایستی کلیه این شرایط با هم وجود داشته باشند تا بتوان عنوان جرم سرقت حدی به عمل داد و سارق را بر اساس مجازت های حدی معین در قانون مجازات نمود .
سرقت حدی چنانچه دارای تمامی شرایط زیر باشد موجب حد است:
الف)شی مورد سرقت شرعاً مالکیت (یعنی دارای ارزش مالی) داشته باشد.
ب)مال مسروق در حرز باشد. (حرز: مکانی است که مال عرفا در آن از دستبرد محفوظ میماند.)
بنابراین چنانچه شما طلای خود را روی میز بگذارید و یا در یخچال که در یک مکان عرفاً نامناسب و قابل دستبرد است، حرز محسوب نمیشود. اما چنانچه درگاو صندوق گذاشتهاید شامل حرز میباشد.
ج)سرقت در زمان قحطی صورت نگرفته باشد، ممکن است شرایطی پیش آمده باشد که در یک کشور و یا در یک شهر و بخشی از شهر یا کشور و بطور کلی در یک مکان قحطی شده باشد که البته قحطی براساس شرایط خاص، عرف و کلیاتی است که معمولا مشخص است، با توجه به وضعیت و بر اثر این شرایط و قحطی شخص چارهای جز سرقت نداشته باشد، لذا در این صورت مسئول سرقت، سرقت حدی نمیباشد .
د) صاحب مال مورد سرقت از سارق ، نزد مراجع قضایی شکایت کند بنابراین نیازمند اقامه دعوا و تقدیم شکوائیه به محاکم قضایی است .
ه) صاحب مال، قبل از اینکه سرقت حدی اثبات گردد سارق را ببخشد.
و) مال مورد سرقت، قبل از اینکه مورد سرقت قرار گرفتن آن اثبات گردد، به مالکیت سارق در نیامده باشد. فرضاً سارق مالی را دزدیده و قبل از اینکه جرم او ثابت گردد، معلوم شود که به جهاتی از جمله ارث و یا اینکه خودش مالک بوده است و نمی دانسته، عملش مشمول جرم سرقت میباشد؛ که در این صورت تا قبل از اثبات باعث میشود که حد بر سارق جاری نگردد.
بنابراین به اصطلاح چنانچه دزد به دزد زده باشد یعنی مال و سرقت مالی باشد که سرقت شده باشد و سارق آن را دزدیده باشد سرقت حدی محسوب نمیگردد.
موسسه حقوقی بین المللی دفاع یاران ، دارای وکلای متخصص در زمینه کیفری، وکیل شکایت کیفری، وکیل دعاوی کیفری سرقت ،شما همراهان می توانید برای کسب اطلاعات بیشتر و دریافت مشاوره با مجموعه دفاع یاران در ارتباط باشید .
جرم سرقت تعزیری:
در قانون برای جرم سرقت تعزیری مجازات هایی تعیین شده است که به بررسی آنها میپردازیم:
چنانچه سرقت دارای تمام 5 شروط زیر باشد مرتکب از 5 سال حداقل و حداکثر تا 20 سال به حبس محکوم و تا 74 ضربه شلاق نیز محکوم میشود :
- چنانچه سرقت در شب واقع شده باشد .
- سارقین دونفر یا بیشتر باشند .
- یکی از آنها و یا چند نفر از آنها دارای سلاح باشند .
- از دیوار بالا رفته باشند و یا حرز را شکسته باشند ، کلید ساختگی به کار برده باشند و یا اینکه با پوشیدن لباس دولتی و یا عنوان دولتی بر خلاف حقیقت خود را مامور دولتی معرفی کرده باشد یا در جایی که محل سکنی یا مهیا برای سکونت یا توابع آن است سرقت کرده باشد.
- در ضمن سرقت کسی را آزار یا تهدید کرده باشد .
جرم جیب بری و کیف قاپی:
جرم جیب بری و کیف قاپی جرمی است که در سطح شهر و در خیابانها و در زمانیکه اشخاص معمولا به اموال و وسایل خود بیاطلاع هستند و یا حواسشان نمیباشد توسط سارقین چه با وسیله چه بیوسیله رخ می دهد .
در قانون مجازات اسلامی برای این اشخاص که مرتکب یک جرم تعزیری شده اند، مجازات در نظر گرفته شده است که بدین نحو میباشد :
چنانچه کسی مرتکب ربودن مالی از طریق کیف زنی و جیب بری و امثال آن بشود مجازات آنها بر حسب حداقل از یک سال و حداکثر تا پنج سال و تا 74 ضربه شلاق میباشد.
جرم سرقت رایانه ای :
در مورد جرم سرقت رایانه ای، شرایط خاصی وجود دارد که در این مورد موسسه حقوقی بینالمللی دفاع یاران با اتکا بر رویهها و قوانین و عرف حاکم به شرح ذیل به آنها پرداخته است:
سرقت در جرائم رایانهای از جمله جرائمی است که قانونگذار صراحتاً به آنها اشاره نموده است .
جرم سرقت تعزیری :
جرم سرقت تعزیری به دو شکل است:
- جرم سرقت ساده
- جرم سرقت مشدد
جرم سرقت تعزیری ساده :
جرم سرقت تعزیری ساده در واقع سرقتی است که عنصر قانونی در قوانین مربوط مشخص شده است و سرقتی میباشد که مجازات سرقت حدی و مشدد را ندارد و دارای ارکان و شرایط عمومی میباشد .
در سرقت تعزیری ساده نسبت به مشدد میزان مجازات کمتری در قانون تعیین شده است ، لذا بسته به نوع سرقت و شرایط آن میزان مجازات تعیین میگردد .
جرم سرقت مشدد :
در سرقت مشدد ، سرقت تعزیری رخ داده است اما با توجه به شرایطی و مقرون به یک یا چند عامل از عوامل تشدید مجازات بوده که باعث شدیدتر شدن مجازات میگردد. از جمله – عواملی که باعث تشدید مجازات در سرقت تعزیری میشوند عبارت است از :
- سرقت در شب ، تعداد سارقان معمولا از دو نفر یا بیش از آن باعث تشدید مجازات است، سرقت در مناطق سیل زده و زلزله زده، مامور دولتی قلمداد کردن، به کار بردن کلید ساختگی و…. در واقع قانونگذار به دلیل شرایط خاص حاکم بر آن محیط برای سارقین بر اساس زمان و مکان و سایر شرایط مجازاتهایی شدیدتر را در نظر گرفته است .
بررسی جرم سرقت اعم از حدی و تعزیری (ساده و مشدد) توسط موسسه حقوقی بین المللی دفاع یاران با هدف ارائه خدمات به افراد جامعه جهت آگاهی از مطالب حقوقی و کیفری ، میباشد.
این جرم به بررسی و تحلیل و تفسیر بیشتری نیازمند است موسسه حقوقی بین المللی دفاع یاران در مباحث بعدی بصورت بسیار گسترده تر و تخصصی تر به این موضوع خواهد پرداخت .
جهت مشاوره تخصصی حقوقی ، کیفری ، شکایت کیفری با متخصصان در این زمینه، توسط مشاوران حقوقی و کارشناسان حقوقی با ما در ارتباط باشید .